دو نوع رابطه میان حق و تکلیف وجود دارد: 1) ملازمت حق شخص با تکليف ديگران: وقتی می‌گوییم کسی حق دارد از کسی یا چیزی بهره‌مند شود، در واقع به این معنی است که دیگران تکلیف دارند حق او را محترم بشمارند و در آن بهره‌وری مزاحم او نباشند، چون در غیر این صورت جعل آن حق لغو و بیهوده خواهد بود. 2) ملازمت حق شخص با تکليف خود: هرگاه حقوقی در جامعه برای کسی یا کسانی در نظر گرفته شود طبعاً در ازای آن حقوق و امتیازها بر همان افراد یک رشته تکالیف هم ثابت خواهد بود و برعکس. اين‌گونه نيست که صاحب حق فقط حق داشته باشد و صاحب تکليف فقط تکليف، بلکه هر صاحب حقي در جامعه و روابط اجتماعی، متناسب با حقوقي که دارد، تکاليفي هم نسبت به دیگران بر عهده خواهد داشت؛ همان‌طور که هر صاحب تکليفي متناسب با تکاليف خود، از حقوق و امتيازهايي برخوردار است.