در مکتب حقوقی اسلام دو نوع مباني براي حقوق قابل طرح است: مبناي اصلي و مباني فرعي. مبنای اصلی، اراده تشریعی خداوند است، اما بسیاری از قوانین مستقیماً در متون دینی بیان نشده‌اند، بلکه از سوی قانون‌گذاران بشری باید وضع گردند. ولی علاوه بر قوانینی که مستقیماً در متون دینی بیان شده‌اند، مجموعه دیگری از قواعد عقلی و نقلی هم وجود دارد که قانون‌گذار باید آنها را مد نظر داشته، مبنای وضع قوانین قرار دهد. مجموعه این قواعد عقلی و نقلی حاکم بر وضع قوانین حقوقی را می‌توان مبانی فرعی و ثانوی قوانین حقوقی اسلام دانست که برخی از مهم‌ترين آنها عبارتند از: اصل حفظ نظام، اصل نفي عسر و حرج، اصل سادگي در احکام دين، اصل آزادي و روايي رفتار، اصل تساوي افراد، اصل نفي ضرر، اصل صحت، اصل ممنوعيت کمک به گناه،‌ و... برخی از مهم‌ترين مباني فرعي حقوق اسلام هستند.