وحی دارای انواعی است که از آن جمله، می‌توان به وحی الهامی (القا و افکندن پیامی در قلب انسان وارسته)، وحی بی‌واسطه (اخذ وحی مستقیماً از خداوند)، و وحی گفتاری (وحی از طریق گفت‌وگو) اشاره کرد. در دیدگاه متکلمان اسلامی، حقیقت وحی از نوع گزاره‌ی معرفتی است که بر اساس آن خداوند، خود یا به وسیله‌ی فرشته‌ای، گزاره‌ای را به نبی ابلاغ می‌کند. حقیقت وحی و پیغمبری در مکتب فیلسوفان اسلامی از دو مفهوم «تجربه‌ی دینی خاص به نام وحی و اتصال به عالم قدسی» و مفهوم «معرفت» یعنی دریافت گزاره‌های دینی، تشکیل شده که از این نظر دیدگاه متکلمان و فیلسوفان در این باره به هم نزدیک است. با این حال عرفا و فیلسوفان اسلامی معتقدند نزول فرشته‌ی وحی، صدا و تمثال او همه در حوزه‌ی خیال نبی بوده است. پس از شرح این مطالب در مقاله، سه شبهه‌ی مستشرفان ناظر بر استناد وحی به «قوه‌ی تخیل»، «قوه‌ی نبوغ»، و «تجربه‌ی دینی» گزارش و نقد شده است.

نویسنده مقاله: دكتر محمدحسن قدردان قراملكي