گفتیم که قانون معیت از نتایج اصل علیت است. به عبارت دیگر، ممکن نیست اصل علیت را بپذیریم و منکر قانون معیت شویم. اکنون می‌کوشیم قانون معیت را بر اساس اصل علیت اثبات کنیم و نشان دهیم که اگر منکر قانون معیت شویم، باید اصل علیت را نیز انکار کنیم. در این روش، از برهان خلف در دو مرحله استفاده می‌کنیم:

ابتدا فرض می‌کنیم بخش اول مدعا درست نباشد؛ یعنی فرض می‌کنیم علت تامه موجود باشد، اما معلول آن همراهش موجود نباشد. در این صورت، باید بپذیریم که با وجود علت تامه، ممکن است معلولْ معدوم باشد. اکنون می‌گوییم در این فرض، یا علتِ معدوم بودن معلول نیز محقق است، یا چنین نیست. بنا بر اصل علیت، اگر علتِ عدم معلولْ محقق باشد، بدین معناست که علت تامه معدوم است؛ زیرا چنان که گفتیم، عدم معلول، به عدم علت تامه نیازمند است. در این صورت، باید بپذیریم که با وجود علت تامه، علت تامه معدوم است و این تناقض و محال است؛

در صورت دوم، یعنی اگر بپذیریم که با وجود علت تامه و عدم معلول، علتِ عدمِ معلول محقق نیست، بدین معناست که پذیرفته‌ایم عدم معلول نیازمند علت خود نیست و بدون آن نیز قابل تحقق است، و این با اصل علیت ناسازگار است. پس با پذیرفتن اصل علیت، بخش اول مدعا را باید پذیرفت.

اینک فرض می‌کنیم بخش دوم مدعا درست نباشد؛ یعنی فرض می‌کنیم معلول موجود باشد، اما علت تامه، همراه آن موجود نباشد. در این صورت، باید بپذیریم که با وجود معلول، ممکن است علت تامه معدوم باشد و این، به‌روشنی با اصل علیت در تناقض است؛ زیرا بنا بر اصل علیت، وجود معلول نیازمند وجود علت تامه است و معلول نمی‌تواند بدون علت تامه موجود باشد.

با توجه به آنچه در تصویر مدعا گفتیم، با اثبات این بخش از مدعا، معیت همه علل حقیقی با معلول نیز ثابت می‌شود؛ یعنی اگر معلول وجود داشته باشد، همه علل حقیقی آن نیز ـ از جمله علت فاعلی ـ همراه با آن موجودند. بدین ترتیب معلوم می‌شود اینکه با وجود علت تامه در امروز، معلول فردا موجود شود، اساساً با اصل علیت سازگار نیست و با پذیرفتن اصل علیت، چاره‌ای جز پذیرفتن قانون معیت نیست.