هر یک از اندیشمندان بر اساس روش‌های رایج میان خود و با توجه به حوزه‌های تخصصی‌شان به تحلیل انسان پرداخته‌اند: عرفا با روش شهودی و عرفانی، دانشمندان تجربی از طریق تجربه‌های علمی، عالمان دینی با استفاده از متون دینی (آیات و روایات) و فیلسوفان با استفاده از روش عقلی، تبیین و تحلیل حقیقت انسان را جویا شده‌اند. بر همین اساس، با انواع گوناگون انسان‌شناسی، اعم از شهودی، تجربی، نقلی و فلسفی مواجهیم.