در یک دسته‌بندی کلی، نفس سه بُعد سرشتی دارد: بینشی، توانشی و گرایشی. این امور داشته‌هایی است که انسان آنها را با اختیار خویش کسب نکرده است. 

از آنجا که سرشت با علم حضوری قابل درک است. از این ‌رو، هر کس می‌تواند با رجوع به وجدان خویش، در بارۀ وجود این شناخت‌ها، گرایش‌ها و توانش‌ها داوری کند. البته بر اساس شواهد موجود در مراجعه به دیگران، به نحو اطمینان‌بخشی می‌توان گفت سایر انسان‌ها نیز از این ویژگی‌ها برخوردارند.