دولت اسلامي اهدافي اساسي را دنبال ميکند که از جملۀ آنها تحقق آرمانهاي متعالي و اجراي احکام و حدود الهي در جامعه است. بديهي است جايگاه، نقش و وظايف افراد در حکومت اسلامي نيز بايد متناسب با آن...مطالعه بیشتر...
امام خميني از عبارت «فاِنَّهُم حُجّتي عَلَيْکُم، وأَنا حُجَةُ اللَّه عَلَيهم» نيز استفاده کرده که اين روايت، ناظر به ولايت فقيه در عرصههاي اجتماعي است: شما از کلمۀ «حجة اللّه» چه ميفهميد؟ يعني...مطالعه بیشتر...
در این روایت، پرسش در بارة يک امر قضايي و ناظر به رفع اختلاف است، اما حضرت با عبارت فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَيکُمْ حَاکِماً شيعيان را از اين مسئلۀ جزئي، به موضوع و حكمي کلي رهنمون شدهاند: در...مطالعه بیشتر...
حضرت، در توقيع (نامة) خود، ضمن پاسخ به سؤالات، اين عبارت را مکتوب فرمودند: «در حوادث و پيشامدهاي پيش رو، به راويان حديث ما رجوع کنيد؛ زيرا آنان حجت من بر شمايند و من حجت خدا بر ايشانم».
اولاً...مطالعه بیشتر...
اذني که در تصرف برخي امور اجتماعي به فقيه داده شده، به هيچ شخص ديگري داده نشده است. در بحث حکومت، آنچه محل تأمل است اين است که خداوند راضي به حکومت چه كسي است. کسي که فيالجمله از ناحيۀ او براي...مطالعه بیشتر...
استدلال بر «جامعیت و جاودانگی اسلام» ولایت فقیه به شیوه عقلی مبتني بر چند مقدمه است:
الف) احکام اسلام جامعيت دارند و شامل احکام اجتماعي نيز ميشوند.
ب) خداوند در عصر حضور پيامبر و...مطالعه بیشتر...
اين دليل عقلي را ميتوان با پيمودن چند مقدمه تبيين کرد:
الف) فلسفۀ تشکيل حکومت اسلامي، تأمين مصالح مسلمين از طريق اجراي احکام الهي است؛
ب) عاليترين و مطلوبترين نوع حکومت، که...مطالعه بیشتر...
وظيفۀ اصلي مدير، هماهنگ کردن نيروها و امکاناتِ در اختيار، در جهت هدف اصلي سازمان تحت مديريت است و لذا در اين کار او ميبايد برتر از ديگران باشد؛ يعني مدير بايد هدف سازمان و راهبردهاي آن را بهتر از...مطالعه بیشتر...
شرایط فقاهت، کفایت و عدالت برای ولی فقیه به دلایل ذیل ضرورت دارد:
الف) علم به آموزهها و احکام الهي (فقاهت)
هدف از تشکيل حکومت اسلامي، ادارة جامعه بر اساس احکام و قوانين الهي است. بنابر...مطالعه بیشتر...
به منظور تبيين مفهوم «ولايت فقيه» لازم است اين دو واژه را جداگانه بررسي می کنیم:
الف) ولايت
معناي لغوي: اين واژه که از مادۀ «و ل ي» گرفته شده، در اصل لغت، به معناي آمدن چيزي در پس...مطالعه بیشتر...
براي پاسخ به پرسش بالا ابتدا بايد به اين نکته توجه کرد که نوع نگاهها به واژۀ «دموکراسي» يکسان نيست:
1. از يک منظر، دموکراسي تنها يک روش است و در پس آن، ارزشي نهفته نيست. بر اين اساس،...مطالعه بیشتر...
با توجه به اينکه حاکم در حکومت اسلامي، مشروعيت خود را از خداوند ميگيرد، و از سوي ديگر، مردم نيز در تحقق چنين حکومتي تأثيري بسزا دارند، ميتوان نظام اسلامي را ذيل عنوان نظام مبتني بر «مردمسالاري...مطالعه بیشتر...
يکي ديگر از جلوههاي مشارکت در اسلام، شوراست. هدف مشورت اين است که در موضوعاتي که در آنها ابهامهايي وجود دارد، از نظر متخصصان استفاده شود. اميد است بتوان با نظر ي، به بهترين راه حل دست يافت و...مطالعه بیشتر...
واژۀ بيعت که از «بيع» گرفته شده، به معناي پيماني است که بر اساس آن، افرادي مراتب تبعيت و اطاعت خود از شخصي ديگر را نشان ميدهند. از آنجا که بيعت، در هر زمان، متناسب با شرايط زماني و مکاني، در قالب...مطالعه بیشتر...
به دليل ظرفيتهايي که در اين فريضۀ اجتماعي وجود دارد، زمينۀ نظارت مردم بر حکومت به بهترين وجه فراهم ميگردد. برخي از ويژگيهاي منحصربهفرد اين گونه نظارت عبارتاند از:
اول. دائمي بودن...مطالعه بیشتر...
در انديشۀ سياسي اسلام، تنها ملاک مشروعيت يا حقانيت حکومت و حاکم، اذن الهي است. تحقق يافتن آن و نيز اقدام شخص مأذون، منوط به تحقق زمينهها و شرايط است که از جملۀ آن شرايط، برخورداري از ميزان...مطالعه بیشتر...
حق اعمال حکومت معصومان( علیه السلام) را این گونه می توان اثبات کرد:
الف) دين اسلام، افزون بر بعد فردي، بعد اجتماعي نيز دارد.
ب) به منظور نیل بشر به کمال مطلوب، بعد اجتماعي دين نيز همچون...مطالعه بیشتر...
منشأ مشروعيت حکومت در اسلام، اذن خداوند است. اين آموزه، هم با براهين عقلي قابل اثبات است و هم ادلۀ فراوان نقلي قرآني و روايي آن را اثبات ميکنند. که ما به یکی از ادله عقلی می پردازیم:
الف)...مطالعه بیشتر...
الف) طرح نظریه: در اين نگرش، حق قانونگذاري و نيز تعيين مجريان قانون، تنها و تنها، مختص به خود انسانهاست و هيچ عنصري فراتر يا در عرض انسان وجود ندارد که بتواند در اين دو حيطه، چيزي را بر انسان...مطالعه بیشتر...
ماکس وبر سه عامل سنت، کاريزما و عقلانيت را در تثبيت يک حکومت و کارآمدي و توجيهپذيري آن براي مردم، مؤثر دانسته است:
1. سنتها: مراد وبر از سنتها همان آداب و رسوم اجتماعي، شيخوخيت، نژاد و...مطالعه بیشتر...