آنچه در حوزه اخلاق ارزش ذاتی دارد، کمال اختیاری انسان است. به عبارت دیگر، همة انسانها، به طور طبیعی در پی آناند که با کسب صفات و انجام دادن کارهای اختیاری، بهرهمندی وجودی خویش را افزایش دهند،...مطالعه بیشتر...
انسان کمالطلب است، و در نتیجه، حتی در موارد تزاحم میان چند گزینه که هر یک از جهتی برای او کمال شمرده میشود، میتواند هر یک از آنها را انتخاب کند. اما از ویژگیهای انسان این است که میتواند با...مطالعه بیشتر...
از آنجا که انسان دارای اختیار است و میتواند با خواست خود، کاری را انجام دهد، کمالطلبی وی موجب میشود کاری را که موجب تحصیل کمالی برای خود میداند، بخواهد، و آن را انجام دهد. مثلاً چون علم و...مطالعه بیشتر...
زیرا هر کسی در پي چیزی است که آن را کمال خود میداند، و طبعاً ممکن است چیزی که واقعاً کمال انسان است، برای برخی انسانها مطلوب واقع نشود، و به جای آن، چیزی که حقیقتاً کمال نیست، مطلوب واقع...مطالعه بیشتر...
یکی از نتایج حب ذات این است که وقتی بدانیم میتوانیم چیزهای دیگری را نيز که با وجودمان سازگارند به دست آوریم، به داشتن آنها نیز گرایش مييابيم. انسان به طور طبیعی نیازمندیهای گوناگونی دارد که به...مطالعه بیشتر...
منشا مطلوبیت حب ذات است زیرا همان طور که در مباحث فلسفی گذشت، هر ممکنی نیازمند علت است و بنا بر این، تا جایی که فاعل بتواند چیزی را بخواهد و بتواند آن را نخواهد، خواستن آن چیز نیازمند علتی است که...مطالعه بیشتر...
با مقایسه مطلوبهای مختلف، میتوان دریافت که بسیاری از این امور مطلوبهايي در عرض یکدیگرند؛ یعنی هر یک از آنها مستقل از بقیه، مطلوباند، نه به خاطر بقیه. از باب مثال، انسانی که هم خسته است، هم...مطالعه بیشتر...
«مطلوب» گاه به معنای «خواستهشده» است، و گاه به معنای «خواستنی» و «شایستة خواستن». اولی به دستور، سلیقة فرد یا خواست جمع وابسته است، اما دومی مستقل از آنها، و امری عینی است کودک بیمار ممکن است به...مطالعه بیشتر...
سودگرایان برای اثبات تلازم خودگرایی و دیگرگرایی دو دلیل آوردهاند:
دلیل اول این است که يكي از منافع هر فردی، ارضاي عاطفة ديگرخواهي خود اوست. اما وی هنگامی میتواند به این منفعت دست یابد که به...مطالعه بیشتر...
ایشان خودگرایی و دیگرگرایی را سازگار ميدانند و بلکه معتقدند این دو همواره با یکدیگر همراه و متلازماند و بدین ترتیب، همهگرایی را مبنای مکتب اخلاقی خود قرار دادهاند.
مطالعه بیشتر...
از دیدگاه سودگرایان، سعادت، تأمین بیشترین سود برای بیشترین افراد است. پس سود عمومی ارزش ذاتی دارد و کاری که به سود عموم مردم باشد خوب است و کاری که به زیان عموم مردم باشد بد است. طبعاً در تزاحم دو...مطالعه بیشتر...
از نظر عاطفهگرایان، امور فردی، مانند غذا خوردن و راه رفتن، که در آنها ارتباط با دیگران مطرح نیست، قابل ارزیابی اخلاقی نیستند، و تنها کارهایی را میتوان در اخلاق ارزشگذاری کرد که جنبة اجتماعی...مطالعه بیشتر...
نکات مثبت:
1. توجه به ابعاد وجودی انسان و مبنا قرار دادن آنها برای تعیین سعادت واقعی او، از نکات مثبت این مکتب اخلاقی است. همچنین با توجه به آنچه در مباحث انسانشناسی گذشت، پذیرفتن بعد روحی...مطالعه بیشتر...
ارسطو كوشيد حكمي عقلي و قاعدهاي مشخص براي نيل به فضايل اخلاقي و ايجاد هماهنگي ميان بخشهاي مختلف وجود انسان معرفي كند. اين حكم، به «قاعدة طلايي حد وسط» معروف شد. بر اساس اين قاعده، فضيلت همواره...مطالعه بیشتر...
فيلسوفان شهير يونان باستان، سقراط (470/469ـ399ق.م)، افلاطون (427/428ـ347/348ق.م) و ارسطو (384ـ322ق.م)، در اصول زير اتفاق نظر داشتند و مكتب اخلاقي خود را بر آنها استوار ساختند:
ـ ارزش...مطالعه بیشتر...
نيچه با الهام از نظریه تنازع بقا و انتخاب اصلح داروین، معتقد است اقوام، نژادها و افراد انسان نیز، مانند ديگر جانداران، براي بقای زندگي، به طور طبيعي به تنازع با يكديگر ميپردازند و غلبه و...مطالعه بیشتر...
بيترديد آدمي طالب آرامش خاطر و رهايي از اضطراب است، اما اموري ديگر از جمله برخورداري از لذايذ مادي نيز براي او مطلوباند. جهانبيني دنياگريزان موجب شده است كه از سويي، آرامش خاطر و رهايي از...مطالعه بیشتر...
دنیاگریزان، با اصل قرار دادن اموري مانند آرامش خاطر و رهايي از اضطراب، معتقدند برخورداري از لذايذ مادي و دنيوي، مانع دستيابي به اين امور است و كسي كه در پي خواهشها و لذتهاي جسمي است، هيچ گاه به...مطالعه بیشتر...
برخی لذتگرایان همة انواع لذت را دارای ارزش برابر نمیدانند و لذتهاي روحي، مانند آرامش خاطر را از لذتهاي جسمي و شهواني برتر ميشمارند.
برتر دانستن برخی انواع لذت، مانند لذت روحی، با لذت...مطالعه بیشتر...
با توجه به اینکه لذت و رنجِ یک کار در شرایط مختلف متفاوت است، تعمیم تجربههاي قبلی با مشکل مواجه میشود، و از سوی دیگر هیچ گاه نمیتوان مطمئن بود که همة پیامدهای یک کار به حساب آمدهاند، لذا...مطالعه بیشتر...